Angst & fobie – Emetofobie

Toen een van mijn studiegenoten mij tijdens mijn studie vroeg: wat maakt dat je voor dit onderwerp hebt gekozen, moest ik daar even over nadenken. Dit was mijn antwoord:

Enerzijds omdat deze fobie maar weinig bekend is, er niet veel vindbaar over is in het Nederlands én de belemmeringen op het doen en laten wel zeer extreem kunnen zijn. Anderzijds omdat ik overweeg om me te specialiseren in het behandelen van cliënten met irreële angsten en fobieën. 

Ikzelf heb geen last van emetofobie, maar zoals ieder mens ben ik ook bang voor iets, nl. bang om alleen achter te blijven, bang voor eenzaamheid. En daar ligt misschien de basis voor het onderwerp van mijn scriptie. Zoals ik het zie is een fobie of irreële angst heel eenzaam. Vaak wordt die angst nl. niet begrepen door de mensen om je heen, of zelfs weggelachen. Je krijgt goedbedoelde adviezen in de trant van ‘weet je wat jij zou moeten doen’, enzovoorts. Je fobie isoleert je, ontneemt je de vrijheid om bepaalde keuzes te maken. En mijn doel is om juist al mijn cliënten de vrijheid te laten ervaren dat ze een keuze hebben. En voorbij die angst/fobie, voorbij de coping (vaak vermijdings- en veiligheidsgedrag) te gaan.

In mijn praktijkonderzoek heb ik in een beperkte groep de combinatie van diverse technieken/therapievormen binnen of gerelateerd aan hypnotherapie toegepast en hebben we  daarbij grotendeels over de hinderlijke fobie heen weten te stappen. 

Emetofobie overwonnen!

Een van de kandidaten voelt zich inmiddels zo vrij dat ze een half jaar gaat backpacken door Zuid-Amerika, waarin zelfs een bootreis op open zee haar niet meer laat tegenhouden. Ze neemt daarbij voor lief dat ze dus wel eens ziek zou kunnen worden. Dat noem ik een genezing van de fobie. Een foto van haar reis staat op het voorblad van mijn scriptie. 

Emetofobie ontstaat omdat op een gegeven moment overgeven wordt gekoppeld aan angst. Dat kan door:

• een angstige ervaring met overgeven. Zelf een keer overgegeven of misselijk in de jeugd (rond negen jaar of jonger) dat angstig werd ervaren of een familielid die veel overgaf of plotseling ziek werd, of
• een beangstigende situatie waarin (toevallig) wordt overgegeven. Tijdens een stressvolle en heftige periode, waar men geen controle heeft over de situatie. Bijvoorbeeld tijdens een logeerpartij waarbij heimwee speelde of met een examen of ouders die in scheiding lagen. Opname in het ziekenhuis, keelamandelen (pijn, uitspugen van bloed, misselijkheid van de narcose). Heftige gevoelens kunnen dan aan overgeven worden gekoppeld i.p.v. hetgeen waar het echt om gaat. Hoewel het overgeven niet centraal staat, wordt het wel aan angst gekoppeld, of
• ervaringen van anderen. Als een van de ouders in het verleden angstig werd als het kind moest overgeven, dan maakt dit veel indruk. De reactie wordt dan afgekeken. Soms openbaart de angst zich pas door een gebeurtenis die maanden of zelfs jaren later plaatsvindt, of
• lichamelijke aanleg. De een voelt sneller angst dan de ander en ontwikkelt ook eerder een angststoornis. Erfelijkheid kan hier een rol spelen. Ook walgingsgevoeligheid kan een rol spelen.

Emetofobie kan vergaande gevolgen hebben. Met name omdat de angst veelal aan de basis van beslissingen ligt zoals welk beroep, wel of geen kinderen, uitgaan, wat er wordt gegeten, enzovoorts. 

Gezin, omgeving en carrière 

Vermijding van gelegenheden waar gedronken wordt, gefocust op houdbaarheidsdatum, misselijkheid of buikgriep bij anderen. Soms wordt zelfs het zwanger worden vermeden. Ook schaamt men zich vaak voor deze fobie. Onbegrip of juist allerlei adviezen geven de emetofoob vaak het gevoel niet begrepen te worden. Het voelt erg eenzaam. Men hoort er niet bij. 

Men kiest er vaak niet voor om een baan in de gezondheidszorg te kiezen, maar ook andere carrières worden vermeden. Zo wilde een van mijn cliënten eigenlijk in de kinderopvang gaan werken, maar heeft dat niet gedaan vanwege haar angst voor overgevende kinderen en om zelf ziek te worden. Voor studenten is naar school gaan vaak lastig. De busreis, klaslokaal of collegezaal zijn soms een probleem.